Coraz więcej Polaków decyduje się na podjęcie pracy w Niemczech. Niezależnie od tego, czy jest to praca sezonowa, na stałe czy w ramach delegacji, pojawia się istotne pytanie dotyczące rozliczenia uzyskanych tam dochodów. Polskie prawo podatkowe, w tym zasady międzynarodowe dotyczące unikania podwójnego opodatkowania, regulują, jak należy postępować, aby prawidłowo rozliczyć dochody z Niemiec w Polsce.
W tym poradniku omówimy krok po kroku, jak rozliczyć PIT z dochodów uzyskanych w Niemczech, jakie dokumenty są potrzebne, jakie zasady obowiązują polskich podatników, którzy pracowali za Odrą, oraz jakie mogą wyniknąć konsekwencje prawne i finansowe.
Podstawy prawne rozliczenia dochodów z Niemiec w Polsce
1. Rezydencja podatkowa a obowiązek rozliczenia
Zasadniczo polski system podatkowy opiera się na zasadzie nieograniczonego obowiązku podatkowego dla osób fizycznych, które mają miejsce zamieszkania lub centrum interesów życiowych w Polsce. Oznacza to, że jeśli jesteś polskim rezydentem podatkowym, musisz rozliczyć w Polsce wszystkie swoje dochody – zarówno krajowe, jak i zagraniczne.
Za polskiego rezydenta podatkowego uważa się osobę, która:
- ma w Polsce centrum swoich osobistych lub zawodowych interesów (tzw. ośrodek interesów życiowych), albo
- przebywa na terenie Polski ponad 183 dni w ciągu roku podatkowego.
W sytuacji, gdy dana osoba zostanie uznana za rezydenta podatkowego dwóch państw, a między Polską a krajem, z którego pochodzi dochód, obowiązuje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, wtedy miejsce zamieszkania tej osoby ustala się zgodnie z zasadami określonymi w tej umowie.
2. Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Niemcami
Polska i Niemcy podpisały umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, która reguluje kwestie opodatkowania dochodów uzyskanych w jednym kraju przez rezydentów drugiego. Dzięki temu podatnik nie płaci podwójnego podatku od tego samego dochodu.
W przypadku dochodów z pracy najczęściej stosuje się metodę wyłączenia z progresją lub metodę zaliczenia proporcjonalnego, w zależności od konkretnego przypadku.
Wykaz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę znajdziesz na stronie www.podatki.gov.pl
Jakie dochody z Niemiec podlegają rozliczeniu w Polsce?
Podstawową kwestią jest ustalenie, które dochody uzyskane w Niemczech podlegają opodatkowaniu w Polsce. Najczęściej są to:
- wynagrodzenie za pracę na podstawie umowy o pracę,
- dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w Niemczech,
- dochody z najmu nieruchomości położonych w Niemczech,
- inne źródła dochodu, np. emerytury lub renty.
Metoda wyłączenia z progresją
W ramach tej metody dochód uzyskany za granicą nie jest wliczany do podstawy opodatkowania w Polsce, jednak jego wysokość wpływa na ustalenie stawki podatku, jaka zostanie zastosowana do opodatkowania pozostałych dochodów krajowych według skali podatkowej.
Oznacza to, że:
- jeśli Twoje dochody pochodzą wyłącznie z zagranicy i na mocy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są zwolnione z podatku w Polsce – nie masz obowiązku składania polskiego zeznania podatkowego,
- jeśli oprócz dochodów zagranicznych posiadasz także dochody opodatkowane w Polsce według skali podatkowej lub jeśli nie masz innych dochodów, lecz chcesz rozliczyć się wspólnie z małżonkiem – musisz złożyć zeznanie i rozliczyć się z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją.
Przykład kalkulacji podatku z wykorzystaniem metody wyłączenia z progresją:
a) dochód uzyskany w Polsce: 40 000 zł
b) dochód osiągnięty za granicą: 50 000 zł
c) łączny dochód (a + b): 90 000 zł
d) podatek według polskiej skali podatkowej od 90 000 zł: 7 200 zł
e) stawka procentowa (d podzielone przez c i pomnożone przez 100): 8%
f) podatek do zapłacenia w Polsce (stawka e pomnożona przez dochód krajowy a) minus zaliczki pobrane w Polsce: 8% × 40 000 zł – zaliczki = 3 200 zł
W ten sposób ustalana jest kwota podatku należnego w Polsce z uwzględnieniem dochodu zagranicznego.